Unilibrary. Oliy ta'lim muassasalarining yagona elektron kutubxona axborot tizimi.

To'maris

Cho‘l bahor kelinchagi oyog‘i ostiga chechaklar bilan bezalgan yashil poyandozini yoyib tashlagan. To‘rg‘aylar havoda pirillab ko‘klamga madhiya o‘qimoqda. Rango-rang kapalaklar chechaklarning xushbo‘y hididan mast. Allaqanday uzun oyoqli qushlar o‘tlar orasida dumlarini likillatib, katta-katta bosib yuradi, toshbaqalar burishib ketgan xunuk bo‘yinlarini o‘tlarga cho‘zadi, qo‘ng‘izlar esa orqalariga qarab yurib, tezakdan yasagan qumaloqlarini allaqayoqqa yumalatadi. Qizg‘ish-qo‘ng‘ir bir ilon o‘t orasidan o‘rmalab kelib, atrofni tomosha qilayotgandek qaqqayib qolgan yumronqoziqqa tashlanadi, qushlarga o‘xshab chirqillab turgan kaltakesaklar qo‘rqib ketib oyoqlari bilan qumloq yerni ikki yonlariga chiqarib, tuproq ostiga yashirinadi. Ba’zan ovullar yaqnnidan ko‘kraklari oppoq sayg‘oqlar gala-gala bo‘lib chopib o‘tadi, yer gumburlab ketadi.

Sabo va Samandar

Муҳаббат! Севиб-севилмаган, камида чинакамига севмаган киши бу асардан завқ ололмайди. Шунчаки, севги ҳақида сал бўрттирилган чиройли асар, деб қўя қолади. Ўзлигини англаш йўлидаги ҳар бир инсонда камида бир марта кучли руҳий инқироз даври бўлади. (Кимсан Толстойда ҳам ёшлик, ҳам кексалик даврида бўлган.) Шунда саволлар туғилади: Мен кимман? Бу дунёга нима учун келдим? Ҳаётнинг маъноси нима? Қаердан келдим? Қаерга кетаман? Руҳ борми? Ўлгандан кейин руҳ яшайдими? У дунё борми? Чин дилдан, чин дилдан севган одамда бу саволлар пайдо бўлмайди. Унинг ҳаётдан маъноси бор, у бошқа маъно изламайди. Ким(лар)дир айтиши мумкин, фақат Оллоҳни севинглар деб. Лекин ҳар ҳолда Худо Момо Ҳаволарни фақат кўпайиш учун яратиб қўймагандир. Бир илоҳийлик инсон ва инсон ўртасидаги севгида ҳам бордир. Бу асар шундай илоҳий муҳаббат ҳақида.

Kapitan qizi

«Rus sheʼriyatining quyoshi» deb nom olgan Aleksandr Sergeyevich Pushkin nasrda xam, nazmda xam samarali ijod qilgan buyuk siymodir. U yangi rus adabiyotining asoschilaridan biri sifatida rus madaniyati tarixiga kirdi. Pushkin o‘zining yo‘l xotiralari, badihalari, tarixiy roman va qissalari bilan nasrchilik janriga asos soldi. Shoir ijodida ertaklar ham alohida o‘ringa ega. Uning ijodi rus dramasi va teatri taraqqiyotida ham muhim rol o‘ynadi.

Morrining seshanba darslari

Ушбу китоб инсонни умрнинг ҳар лаҳзасидан унумли фойдаланишга, ўзгаларга меҳр улашишга, ҳар бир ўзгариш ва хатти-ҳаракатданмҳикмат қидиришга, бир сўз билан айтганда, шунчаки яшамасликка ўргатади. Ёзувчи ёзиқлари орқали руҳ тетиклиги ҳар нарсага қодирлигини, руҳият кучли бўлса, инсон табиатини ҳам гўзаллаштириб боришини кўрсатиб ўтади. Мазкур асар орқали китобхон яқинларининг қадрини, соғликнинг нақадар зарурлигини, умрнинг қанчалик бебаҳолигини англайди ва ҳаётига ўзгача кўз билан қарай бошлайди.

O'tkan kunlar

Modomiki, biz yangi davrga oyoq qo‘ydik, bas, biz har bir yo‘sunda ham shu yangi davrning yangiliklari ketidan ergashamiz va shunga o‘xshash dostonchiliq, ro‘monchiliq va hikoyachiliqlarda ham yangarishg‘a, xalqimizni shu zamonning «Tohir-Zuhra»lari, «Chor darvesh»lari, «Farhod-Shirin» va «Bahromgo‘r»lari bilan tanishdirishka o‘zimizda majburiyat his etamiz. Yozmoqqa niyatlanganim ushbu — «O‘tkan kunlar», yangi zamon ro‘monchilig‘i bilan tanishish yo‘lida kichkina bir tajriba, yana to‘g‘risi, bir havasdir. Ma’lumki, har bir ishning ham yangi — ibtidoiy davrida talay kamchilik-lar bilan maydong‘a chiqishi, ahllarining yetishmaklari ila sekin-sekin tuzalib, takomulga yuz tutishi tabiiy bir holdir. Mana shuning daldasida havasimda jasorat etdim, havaskorlik orqasida kechaturgan qusur va xatolardan cho‘chib turmadim. Moziyg‘a qaytib ish ko‘rish xayrlik, deydilar. Shunga ko‘ra mavzu’ni moziydan, yaqin o‘tkan kunlardan, tariximizning eng kirlik, qora kunlari bo‘lg‘an keyingi «xon zamonlari»dan belguladim.

Mehrobdan chayon

Turkiston feodallarining keyingi vakili bo‘lg‘an Xudoyorning o‘z xohishi yo‘lida dehqon ommasi va mayda hunarmand — kosib sinfini qurbon qilishi, mamlakat xotin-qizlarini istagancha tasarruf etishi, bunga qarshi kelguchilar tilasa kim bo‘lmasin, rahmsiz jazo berishi ro‘monning mavzu’idir. Xudoyorning bu yo‘ldag‘i birinchi istinodgohi bo‘lg‘an ulamolar, ularning ichki-tashqi ahvoli, axloqi, madrasa va oila hayoti, ulamoda insoniy his bitkanligi va qolg‘ani ham xabosat[1] pardasi ostida sezilmas darajaga yetkanligi mundarija sig‘dirg‘an qadar bayon qilinadir. Bular ro‘monning nomarg‘ub — manfiy qahramonlari. Ikkinchi tarafda mazkur qora kuchlarga qarshi "tuban" sinf — kambag‘allar, ularning xonliq tuzilishiga, qora kuch — ulamo alayhiga chiqishi. Mehnatkash kambag‘allarning axloqi, sajiyasi, oilasi, turmishi va bir-biriga aloqasi, samimiyati.

Uch Og'ayni

«Уч оғайни» романи рус тилида биринчи марта чоп этилиши биланоқ катта шов-шувга сабаб бўлди, китоб кетма-кет миллионлаб нусхада нашр этилди. Шунда ҳам талабни қондириб бўлмади. Одамлар романни бир-бирларидан сўраб олиб ўқишга киришдилар. Кутилмаганда расмий доиралар, коммунистик мафкура ҳимоячиларининг пайтавасига қурт тушиб қолди. Улар Ремаркни ғоясизликда айблаб, унинг ижодига шиддат билан тош ота бошладилар. Ҳатто «ремаркчилик» деган машъум атама ҳам пайдо бўлди. Бу шарпа Ўзбекистонга ҳам етиб келди. Айрим танқидчи ва ёзувчиларимиз, бизга Ремарк асарлари керак эмас, бу асарлар коммунизм қураётган ёшларимизни йўлдан оздиради, деб ғавғо кўтара бошладилар. Шу туфайли унинг асарларини ўзбек тилига таржима қилишга ҳеч ким журъат этмади. Орадан қирқ йил вақт ўтди. Мана, ниҳоят, шу кунларга ҳам етиб келдик. Тарихнинг қудратли ва қайсар чархпалаги ўз ишини қилди... Энди, сизга тақдим этилаётган «Уч оғайни» романига келсак, асар қаҳрамонлари жамиятда бирор лавозим ёки нуфузга эга бўлмаган «майда» одамлар. Аммо уларнинг ҳам файласуф олимлар ва назариётчиларникига ўхшамайдиган ўз фалсафалари ва ўз мантиқлари бор. Қизиғи шундаки, биз уларнинг фикр-мулоҳазалари ёки хатти-ҳаракатларига эътироз билдиролмаймиз, аксинча, асарни ўқиш жараёнида жамият четга суриб ташлаган бу оддий одамларга ҳурматимиз ортиб боради.

Ota

Bolaligimda g`alati bir qand bo`lardi. Har kuni bir dona sotib olib yeyishni xush ko`rardim. Og`zingga solarkansan, meva ta’mini his qilasan. Tugamasaydi, deysan. Sal o`tib qand ichidan achchiq qorishmasi tarqalib, butun sezgilaringni o`ynatadi. Shodon va xotirjam qiyofang norozi va behalovat tus oladi. Shunda ham shu shirinlikni tugatib qo`yish ishtiyoqida davom etasan

Otalar va bolalar

Mashhur rus yozuvchisi I.S.Turgenevning o‘z davrida katta shuhrat qozongan ushbu “Otalar va bolalar” romani rus adabiyotshunosligida yozuvchi ijodining cho‘qqisi sifatida talqin etiladi. Adib bosh qahramon Bazarov obrazida hurfikrlilik va yangilik sari intilish kabi fazilatlarni asaming asosiy g‘oyasi sifatida talqin etadi. Kitobdagi voqealar o‘sha davrda chiriy boshlagan jamiyatni shunchaki isloh etish emas, balki poydevorini tagtugi bilan yo‘q qilib, yangisini barpo etish kerakligini ko‘rsatib beradi. Turgenev Bazarovdagi nigilizmni (barcha narsalarni inkor qilish) tasvirlash orqali rus yoshlariga xos xaraktemi ham namoyon etgan. Kattalarni hurmat, kichiklarni izzat qilishga o‘rgatuvchi ushbu asar mutolaasi kitobxonga zavq bag‘ishlaydi, degan umiddamiz.

Ona lochin

Qahramonning ona lochin deb atalishi bejiz emas. Kitobni o'qish jarayonida uning temuriylar saltanatida yorqin iz qoldirgan, ma'naviy dunyosi boy, aql-zakovatda zamonning eng peshqadam ayollaridan biri bo'lganiga ishonch hosil qilamiz. Zarur chog'larda qattiqqo'l, lekin vujudi ipakdek mayin va mehribon Gavharshodbegimning temuriyzodalarni tarbiyalash, navqiron iste'dodlarni kashf etish, ularni mehr-muruvvat bilan onalarcha parvarishlash singari fazilatlari, ayniqsa, Mirzo Ulug'bek, Husayn Boyqaro va Alisher Navoiy bilan bo'lgan munosabatlarida yorqin gavdalantiriladi. «Ona lochin vidosi» Gavharshodbegim obrazi badiiy adabiyotda bu qadar keng va atroflicha gavdalantirilgan dastlabki asardir.

Jaloliddin Rumiy

Жалолиддин Румий - жаҳон адабиётининг муаззам сиймоларидан. Унинг "Маънавият денгизи", "Тасаввуф қомуси", "Дунёнинг китоби" каби номлар билан улуғланган олти дафтардан иборат "Маснавий маънавий" асари теран маъноли фикрлар, панд-насиҳатлар, комусий билим ва катта ҳаётий тажриба билан йўғрилган ҳикматли сўзларга бойлиги туфайли Шарқу Ғарб илму адаб аҳлини бирдай ҳайратга солиб келяпти. "Фиҳи мо фиҳи" (Ичиндаги ичиндадир) ваъзлар тўплами, "Девони Кабир" (Улуғ девон) шеърлар девони ҳам ҳаёт моҳияти ва умр мазмунини очиб берувчи фалсафий мулоҳазалар, пурмаъно ўгитларга сероб. Мутафаккир шоирнинг улкан ва ранг-баранг адабий мероси ичидан териб олинган ушбу тафаккур дурдоналари кенг ўқувчилар оммасининг маънавий дунёсини бойитиб, маърифий билимини оширишга хизмат килиши шубҳасиз.

Sarmoyador

Bir necha kunda millioner bo‘lish mumkinmi? Shu bilan insonning istaklari poyoniga yetarmikan? Qo‘lingizdagi kitob - “Sarmoyador”ning bosh qahramoni Frenk Kaupervud o‘zining savqi tabiiysiga quloq tutib, bir necha kunda chindan boyib ketadi. Unda o‘smirligidanoq atrofdagilar taʼsirida savdogar va birja o‘yinchisi ruhiyati shakllangandi. Tashabbuskor, iqtidorli va serg‘ayrat yosh yigit asta-sekin hech qanday tamoyilni tan olmaydigan, o‘z hukmini o‘tkazuvchi ochko‘z millionerga aylandi-qoldi. Ammo hayot bir tekis emas, uning uchun kutilmagan og‘ir sinovlar hali oldinda edi... “Sarmoyador” - amerikalik yozuvchi Teodor Drayzerning eng mashhur romanlaridan biri. Adibning "Istak trilogiyasi" dan joy olgan ushbu asari 1912 - yilda nashr etilgan. Unga amerikalik temir yo‘l korchaloni, millioner Charlz Yerksning hayot yo‘li asos qilib olingan. Kitobda konkret inson misolida tadbirkor qanday fikrlashi, xayolidan qanday o‘ylar kechishi, muammolarga qanday yechim topishi tasvirlangan. Bu asar chinakam tadbirkor xarakteriga berilgan chizgidir. Yagona kitob ko'rinishida!

Мифы и легенды Китая

В фундаментальном исследовании китайской мифологии рассказывается о происхождении китайцев, их языке, привычках, обрядах и особенностях этикета.

To'xtating Samolyotni tushib qolaman

Efreim Sevela — sobiq Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi yozuvchisi, lekin umrining soʻnggi yillari Amerika Qoʻshma Shtatlarida va Isroilda kechgan. Uning Toʻxtating samolyotdan, tushib qolaman qissasi sovet tuzumining soʻnggi yillarida yozilgan boʻlib, unda yuksak mahorat bilan bu tuzumning turli-tuman nuqsonlari ochib berilgan. Qissa jiddiy masalalarga bagʻishlangan boʻlsa-da, hazil-mutoyibaga, yumorga, kinoya va pichinglarga juda boy. Gap kelganda otangni ham ayama degan gapga amal qilingan. Muallif qissaning biron oʻrnida pafosga berilmaydi, quruq va puch tasvirdan, balandparvoz gaplardan qochadi. Bu esa qissaga oʻziga xos rang va joziba bagʻishlaydi va maroqli, bir tekisda ravon va tez oʻqiladi.

Жизнь Мерлина

Жизнь Мерлина-это эпическое повествование, написанное гекзаметром, является пересказом валлийских традиций о Мерлине..

Жизнь и время Чосера

Книга Джона Гарднера представляет собой серьезное документированное и одновременно увлекательное жизнеописание английского средневекового поэта Джеффри Чосера.