Unilibrary. Oliy ta'lim muassasalarining yagona elektron kutubxona axborot tizimi.

Turkiy adabiyot durdonalari Mirtemir 20- jild

"Turkiy adabiyot durdonalari" deb nomlangan 100 jildlik kitoblar turkumini har bir mamlakatining ona tilida nashr etish g'oyasini ilgari surgan edi. Ushbu ezgu tashabbus asosida birinchi bo'lib O'zbekistonda mana shu muhtasham adabiy majmua yaratildi. Mazkur keng ko'lamli, zalvorli badiiy silsilaga umumturkiy adabiyotning eng yetuk namunalari, O‘zbekiston, Turkiya, Qozog‘iston, Qirg‘iziston, Ozarbayjon,Turkmaniston va Vengriya davlatlarining atoqli shoir, adib va mutafakkirlarining asarlari kiritilgan. Ushbu kitobda o‘zbek milliy adabiyotimizga o‘z hissasini qo‘shgan shoir Mirtemir Tursunovning yozgan she‘rlari joy olgan.

ЛИСОНУТ -ТАЙР (Қуш тили)

«Лисонут-тайр» («Қуш тили») буюк шоир Алишер Навоийнинг энг сўнгги достони бўлиб, у реал мавжудот ва илоҳиёт, инсон, табиат каби ғоят мураккаб масалаларни бадиий акс эттирган. Бинобарин, Навоий асарда юқоридаги масалалар юзасидан ўз қарашларини қушлар тили, уларнинг хатти-ҳаракатлари ва саргузаштлари орқали аллегорик тарзда, яъни мажозий усулда баён қилади. Навоий бу ҳақда ўзининг «Муҳокаматул-луғатайн» («Икки тил муҳокамаси») асарида шундай деб ёзади: «Чун «Лисонут-тайр» алҳони била тараннум тузубмен, қуш тили ишорати билан ҳақиқат асрорни мажоз суратида кўргузубмен».

Yurakning maрhzun tunlari

Улуғ шоиримиз Абдулла Ориф «Шеърнинг муқаддаслиги шунданки, у Ватан ва Иймон тушунчалари билан ғоятда эгиздир. Шеър шунинг учун ҳам муқаддаски, унинг бир вазни илоҳий, бир вазни инсонийдир; бир сатри осмоний, бир сатри заминийдир» деганларида нақадар ҳақ эдилар.

LISON UT-TAYR (Nasriy bayon) I

Yaratuvchi qudratli qalam bilan olamni aniq bir reja ostida bunyod qildi. U to'qqiz falakni aylanuvchi qilib yaratdi va buning sirini tushunishda idrokni ojiz etdi. Ko'kni tun va kun bilan yarqiratib, uni quyosh va yulduzlar bilan bezadi. Unda oy go'yo osmon tirnog'iga o'xshash bo'lib, yangi oy esa o'sha tirnog'dan olingan bir bo'lakni eslatadi. Osmonni betinim harakat qilishga bo'ysundirdi, Yerni esa uning bo'shlig'ida tuig'un qilib yaratdi. Yer yuzini yomg'ir bilan yuvdi, natijada chang va chirklar undan tozalandi. Quruqlikni dengiz yuzidagi kemaga monand qilib yaratdi. Tog'lardan bu kemaga uning muvozanatini saqlab turadigan langarlar yasadi. Quyosh o'tidan suv qaynab ketmasin, degan maqsadda dengiz yuziga bug'lardan parda tortdi. Suvda mayjud bo'lgan qurt va qushlar g'amini yeyishda adolat olamini ko'rsatdi. Nayson yomg'iriga katta sharaf ato etdi, uning ehsoni tufayli sadaf ichida gavhar hosil bo'ldi. Durga u juda katta qiymat bilan rivoj berdi, oqibatda u taxt ahlining toji uchun zebu ziynatga aylandi.

Maxtumquli

“So‘z chamani” turkum kitoblarining navbatdagi risolasi turkman xalqining otashin shoiri, barcha turkiy xalqlar uchun ardoqli va sevimli bo'lgan hazrat Maxtumquli she’rlaridan tuzildi. Ushbu go‘zal ma’rifiy guldasta muhtaram she’r muhiblariga manzur bolishi shubhasizdir.

Зулматдаги салтанат

Собик шуро даври инсоният тарихидаги энг мураккаб, жуда кўп саифалари яширин давр эди. Шу жиҳатдан шуролар ўрнатган хокимиятни зулматдаги салтанат эди десак, кўп ҳам адашмасак керак.

Навоийдан савод очдим

Таваллудининг 575 йиллиги кенг нишонланаётган дахо сўз санъаткори, миллий адабиётимиз мухташам биносининг бош меъмори, раз ал мулкининг султони Алишер Навоий хазратларининг бебахо адабий мероси жахон халклари, шу жумладан, туркийзабон миллатлар маънавияти учун тенгсиз жавохирлар уммони ҳисобланади.

Таскин

Ўткир Раҳмат шеърлари худди ирмокдай қалблар сари жилдираб оқади. Чунки шоир табиатнинг рангларини кўра олади.

Девони Ниёзий

Буюк аждодларимизнинг бебахо илмий-маънавий меросини тиклаш, кадр-кимматини жойига куйиш, уларнинг кадамжо-зиёратгохларини обод килиш каби савобли ва хайрли ишлар ёшлар калбида ватанпарварлик, ифтихор туйгуларини уйготади.

Бой бола ақлли бола

Бугунги кунда қўлингиздаги каби адабиётларга эътиёжнинг ошаётгани кишини хурсанд қилади.

Дунё гўзал

Қўшиқ — инсоннинг қаноти. Ошиқ қалб изҳорини қўшиқ билан ошкор этади, куй, соз эса одам қалбини гўзаллаштиради, гўзаллик эса жаҳонни жаҳолатдан сақлайди.

Уруш ва тинчлик

Малика Мария Фёдоровнанинг яқини бўлмиш малум ва машхур Фрейлина Анна Павловна Шерер 1805 -йилнинг июл ойида ўзининг мехмондорчилигига энг аввал келган кибру хаволи ва катта амалдорлардан княз Василийни ана шу сўзлар билан қарши олди.

Сўзу сўз

Китобга муаллифнинг салкам қирқ йиллик ижодидан сараланган мақола ва суҳбатлари киритилган. Бадиий матнга фалсафий кўзқараш муайян образ ёки ҳолатни, бадиий асарни ичдан нурлантириб, унга аввал кўрилмаган маъно ва оҳанг бахш этади, ўқувчини адабиётнинг сирли оламига олиб киради. Бадиий сўзнинг қаърига кириб таҳлил қилиш ҳамиша тансиқ.

Минус десять за окном

Здравствуй, дорогой читатель. В руках ты держишь небольшой томик стихов молодого автора.

Қўйнимдаги қотил

Жаҳон адабиётида детектив асарлар ўзига хослиги билан ажралиб туради. Бундай асарларнинг китобхонни ўзига жалб этишига асосий сабаб - тасвирланаётган воқеа худди “жуда узун топишмоқ "қа ўхшайди. Содир этилган жиноят ёки бирор ҳодисанинг асл кўриниши, яьни “топишмоқ”нинг жавоби асарнинг сўнгидагина баён этилади. Воқеалар ривожи ва ҳақиқатни билишга бўлган қизиқиш китобхонни асар сўнггигача уни “нафас олмай ” ўқишига сабаб бўлади. Энг асосийси, кирдикорларини яширишга уринаётган жиноятчининг ҳақиқий башараси фош этйлади.

Турмуш кечинмалари

Ўзбекистон халқ шоири Анвар Обиджоннинг ушбу асари «Шарқ юлдузи»да, журнал имкониятидан келиб чиқиб, анча қисқартирилган тарзда чоп этилганига қарамай, кўпчиликнинг эътиборини тортди, тезда тилга тушди.