Unilibrary. Oliy ta'lim muassasalarining yagona elektron kutubxona axborot tizimi.

XUSUSIYLASHTIRISHNING IQTISОDIY ASОSLARI

Davlat mustaqilligi yo’lida dadil qadamlar tashlayotgan O’zbеkistоn bоzоr munоsabatlariga o’tishni muvоffaqiyatli amalga оshirmоqda. Prеzidеnt I. Karimоv «Iqtisоdiyotni islоh qilishda muhim vazifa “O’zbеkistоnning bоzоr munоsabatlariga o’tishining o’z mоdеlini yaratish xisоblanadi. Bunda bоzоr tarkibiy tuzilmalarini tarkib tоptirish, mulkiy munоsabatlarni o’zgartirish, mоliya va bank tizimini qaytadan tashkil etish, barcha darajalarda bоshqaruvning yangi tizimlarini barpо etish ustivоr vazifa xisоblanadi” dеb o’z fikrini bildirgan.

“Invеstisiyalarni tashkil etish va mоliyalashtirish”

Invеstisiyalar iqtisоdiyotning o’sishini va ishlab chiqarishning rivоjlanishini ta’minlоvchi muhim оmildir. Iqtisоdiy islоhоtlarning samarasi ham оqilоna va baquvvat invеstisiya siyosatini o’tkazishga ko’p jihatdan bоg’likdir. Prеzidеnt I.A Karimоv ta’kidlaganidеk, «Buning uchun ichki sarmоyalarni ham, tashqi krеditlarni ham, bеvоsita invеstisiyalar va ularning barcha manbalarini ham ishga sоlish zarurdir».

HOZIRGI ZAMON RAQOBAT NAZARIYASI

O’zbekistonda iqtisodiyotni erkinlashtirish, modernizatsiya qilish va milliy iqtisodiyotning jahon xo’jaligiga oqilona va samarali integratsiyalashuvi bosqichida bozor qonuniyatlariga asoslangan milliy xo’jalik bosqichma-bosqich shakllanib bormoqda, uning tarkibi, xususan, tarmoq va hududiy tuzilishi takomillashtirilmoqda. Bozor transformatsiyasi jarayonlarida milliy iqtisodiyot amal qilishi va rivojlanishida o’ziga xos tendensiya va qonuniyatlar yuzaga chiqmoqda

БИЗНЕС РЕЖАЛАШТИРИШ

Ҳозирги кунда, замонавий шароитларда бизнес-режа туза олиш қобилияти тадбиркорликда муваффақиятга эришишнинг гарови ҳисобланади. Таклиф қилинаѐтган маърузалар матнида бизнес-режа корхонанинг ишлаб чиқариш соҳасидаги стратегияси, унинг моддий-техник ва молиявий (инвестиция) таъминоти ҳамда молиявий натижалари акс эттирилувчи асосий ҳужжат сифатида кўриб чиқилади. Иқтисодий ислоҳотлар ва замонавий бозор талабларини ҳисобга олган ҳолда инвестицион лойиҳа бизнес-режаси ва корхона бизнес-режаси ўртасидаги фарқларга алоҳида эътибор қаратилади.

TARMOQ IQTISODIYOTI

Ushbu ma‘ruzalar matnida ―Tarmoq iqtisodiyoti‖ fanining bir qator nazariy va amaliy masalalari mohiyati ochib berilgan bo‗lib, unda iqtisodiyotni modernizatsiyalashtirish sharoitida respublikamiz kapital qurilish tarmog‗ida iqtisodiy islohotlarni chuqurlashtirishning asosiy yo‗nalishlari va muammolari, shuningdek sohada investitsiya siyosatini olib borilishi va investitsion-qurilish faoliyat, qurilish ishlab chiqarishini tashkil etish, rejalashtirish va loyihalashtirish, moddiy-texnik baza va uni takomillashtirish yo‗nalishlari, mehnat resurslari va mehnat unumdorligi hamda qurilish ishlab chiqarishini diversifikatsiyalash kabi muhim masalalar o‗rin olgan.

ИҚТИСОДИЙ-ИЖТИМОИЙ ТАРАҚҚИЁТ НАЗАРИЯСИ

қтисодий-ижтимоий тараққиёт назарияси бўйича тайёрланган мазкур маърузалар матнида Кадрлар тайёрлаш Миллий дастури ва олий ўқув юртларида бакалаврлар тайёрлаш давлат андозасининг талаблари ҳисобга олинган. Ҳар бир мавзу мазмунини ёритишда Республика Президенти И.Каримов асарларидан, Республика қонунлари ва бошқа меъёрий ҳужжатлардан кенг фойдаланилган. Маърузалар матни бир-бири билан мантиқан боғланган икки қисмдан иборат бўлиб, уларда макроиқтисодёт ва жаҳон хўжалигига оид мавзулар ўрин олган. Айниқса, хозирги замон ривожланган бозор иқтисодиётининг қонун-қоидаларига, молия, кредит, банк ва пул тизимининг ролига катта эътибор берилган

МИКРОИҚТИСОДИЁТ

Ушбу китобда таълимни технологиялаштириш қоидалари, яъни дидактик тамойиллар, маъруза, семинар ва амалий машғулотларни технологиясини ишлаб чиқиш усуллари, унинг асосий хусусиятлари ҳисобга олинган ҳолда лойиҳалаштирилган. Китоб «Микроиқтисодиёт» фанини ўқитадиган олий ўқув юртлари ва узлуксиз таълим тизимидаги барча ўқув муассасалари профессор-ўқитувчилари учун мўлжалланган.

Саноат корхоналарида бухгалтерия ҳисоби

Саноат моддий Ишлаб чиқаришнинг мухим тармори ҳисобланади. Чунки бу тармоқ халқ, ҳужалиги ва ахолининг турли махсулот турларига булган талабини қондиради. Саноат ишлаб чиқариш корхоналарининг фаолияти,бир.томондан юқоридан, яъни вазирликлар, бошқармалар томонидан марказлашган рахбарлик тамойили асосида, иккинчи томондан эса корхоналар ҳўжалик мустақиллиги ва улар ташаббусига асосланган тартибда бошқарилади. Бозор иқтисодиёти шароитида корхоналарнинг ижара пудратига утиб ишлаши ёқи жамоа томонидан сотиб олиниши шароитида уларга тула мустақиллик берилади.

БИЗНЕС РЕЖАЛАШТИРИШ

Ҳозирги кунда, замонавий шароитларда бизнес-режа туза олиш қобилияти тадбиркорликда муваффақиятга эришишнинг гарови ҳисобланади. Таклиф қилинаётган маърузалар матнида бизнес-режа корхонанинг ишлаб чиқариш соҳасидаги стратегияси, унинг моддий-техник ва молиявий (инвестиция) таъминоти ҳамда молиявий натижалари акс эттирилувчи асосий ҳужжат сифатида кўриб чиқилади. Иқтисодий ислоҳотлар ва замонавий бозор талабларини ҳисобга олган ҳолда инвестицион лойиҳа бизнес-режаси ва корхона бизнес-режаси ўртасидаги фарқларга алоҳида эътибор қаратилади.

Қишлоқ хўжалигида энергия тежамкорлик асослари фанидан маърузалар тўплами

Фанни ўрганишдан максад - энергия тежамкорлик асослари ва усуллари, энергия тежамкорлик бўйича назарий ва амалий билимларни талабалар онгига сингдириш, қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқариш самарадорлигини ошириш бўйича тезкор, қисқа ва узоқ муддатга лойиҳалар яратиш.

Технологик жараёнларни лойиҳалаш

Енгил саноат ходимлари корхоналарини қайта қуриш, ускуналарини замонавийлаштириш, ишлаб чиқаришни комплекс механизациялаш ва автоматлаштириш, юқори сифатли чиройли кийимларнинг оммавий турларини тикадиган юксак унумли, тезда қайта мосланувчи янги оқим линияларини қуриш йўли билан ишни тубдан яхшилашлари керак.

ХОРИЖИЙ ИНВЕСТИЦИЯЛАР

Бугунги кунда ҳар бир мамлакат иқтисодиётининг келгуси тараққиёти, асосан, инвестицияларга боғлиқлигини деярли ҳар бир мутахассис ва хўжалик юритувчи субъект яхши англайди. Шунга кўра, ҳозирги кунда республикамиз иқтисодиётига инвестицияларни, хусусан, хорижий инвестицияларни кенгроқ жалб этиш уларнинг мамлакатимизда ўтказилаётган иқтисодий ислоҳотларнинг самарали ижросини таъминлашнинг муҳим асосига айланганлиги билан боғлиқлигини тушуниб олиш қийин эмас. Мамлакатни ижтимоий, иқтисодий ва сиёсий ривожланишида инвестицияларининг жумладан, хорижий инвестицияларнинг аҳамияти каттадир. Маълумки, ҳар қандай давлат дунёдан ажралган ҳолда, жаҳон тажрибаларини ўрганмасдан, дунёнинг етакчи давлатлари илм, фан ва техника соҳасида эришган ютуқларини қабул қилмасдан ривожланиши мумкин эмас.

Иш юритиш асослари

Бу фанда ташкилий-фармойиш хужжатларини тайёрлаш ва расмийлаштиришга, яъни барча бошкарув функцияларини бажаришнинг асосий жараёни сифатида катта эътибор берилади.

Қишлоқ хўжалиги иқтисодиёти ва менежменти

Маърузалар матнида қишлоқ хўжалигида эркин бозор муносабатларини шакллантиришнинг назарий, услубий ҳамда амалий асослари Кадрлар тайѐрлаш Миллий дастури талаблари асосида ѐритилган.

XORIJIY INVESTITSIYALAR

«Investitsiya» atamasi lotin tilidagi «invest» so`zidan kelib chiqqan bo`lib «qo`yish», «mablag`ni safarbar etish», «kapital qo`yilmasi» ma`nosini beradi. Keng ma`noda investitsiya mablag`ni ko`paytirib va qaytarib olish maqsadida kapitalni safarbar etishni bildiradi. Ko`pgina hollarda «investitsiya» tushunchasi iqtisodiy va boshqa faoliyat ob`ektlariga kiritiladigan moddiy va nomoddiy ne`matlar hamda ularga doir huquqlar tarzida ta`riflanadi. Investitsiya deganda barcha turdagi milliy va intelektual boyliklar tushunilib, ular tadbirkorlik faoliyati ob`ektlariga yo`naltirilib daromad keltirishi yoki biror-bir ijobiy samaraga erishishi zarur. Investitsiya kiritishdan asosiy maqsad daromad olish va ijobiy ijtimoiy samaraga erishishdir.

SOLIQLAR VA SOLIQQA TORTISH

Ma`ruzalar matnida soliq va soliqqa tortishning eng muhim masalalari: funksiyalari, umumdavlat soliqlari, mahalliy soliqlar va yig`imlar hamda xorijiy mamlakatlarning soliq tizimi kabilar yoritilgan. Ma`ruzalar matni oliy o`quv yurtlarining noiqtisodiy bakalavriat talabalariga mo`ljallangan. Undan amaliyotchilar va mustaqil o`iganuvchilar ham foydalanishlari mumkin