Unilibrary. Oliy ta'lim muassasalarining yagona elektron kutubxona axborot tizimi.

ЎЗБЕКИСТОНДА ҲУДУДЛАР ИҚТИСОДИЁТИНИ БАРҚАРОР РИВОЖЛАНТИРИШДА ИНВЕСТИЦИЯ САЛОҲИЯТИНИ ОШИРИШ МЕХАНИЗМИ

Хорижий мамлакатлар ва халқаро ташкилотларда инвестиция салоҳиятини ошириш орқали минтақалар иқтисодиётини барқарор ривожлантириш бўйича кенг кўламли тадқиқот ишлари олиб борилмоқда. Бу борада мамлакатлар доирасида минтақаларни барқарор ривожлантиришда инвестициялар жалб қилиш механизмини такомиллаштириш, уларни истиқболли тармокларга йўналтиришни рағбатлантириш, минтақавий инвестиция сиёсатини амалга оширишда маҳаллий давлат органларининг самарадорлигини яхшилаш, инвестиция салоҳиятидан самарали фойдаланишга алоҳида эътибор қаратилмокда

ЎЗБЕКИСТОНДА ФУҚАРОЛИК ЖАМИЯТИ ИНСТИТУТИ СИФАТИДА НОДАВЛАТ НОТИЖОРАТ ТАШКИЛОТЛАРИ ФАОЛИЯТИНИ ТАШКИЛ ЭТИШНИНГ ҲУҚУҚИЙ АСОСЛАРИ

Жаҳонда глобализация жараёнида фуқаролик жамияти институтлари фаолиятининг самарадорлигини ва улар фаолиятини такомиллаштиришнинг иқтисодий, ҳуқуқий ва бошқа масалалари йирик тадқиқот марказларининг диққат марказида турибди, жумладан, нодавлат нотижорат ташкилотлар томонидан аҳолига турли ижтимоий хизматлар кўрсатиш, экологик муаммоларни ҳал қилиш, ижтимоий ёрдамга муҳтож шахсларга кўмаклашиш, уларнинг ҳуқуқ ва қонуний манфаатларини ҳимоя қилиш, давлат дастурлари ҳамда норматив-ҳуқуқий ҳужжатларни ишлаб чиқиш ва амалга оширишда, сайловлар жараёнини кузатишда ва бошқа соҳаларда уларга кенг имкониятлар бериш масалаларига муҳим илмий-амалий аҳамият касб этадиган тадқиқот йўналиши сифатида алоҳида эътибор қаратилмоқда.

ЎЗБЕКИСТОНДА ФОНД БОЗОРИ ОРҚАЛИ ИНВЕСТИЦИОН ФАОЛИЯТНИ МОЛИЯЛАШТИРИШНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ

Жаҳон фонд бозорлари жадал суръатларда кенгайиб бораётган бир пайтда фонд бозори орқали инвестицияларни жалб қилиш, қимматли қоғозлар бозорида замонавий молиявий воситаларни жорий қилиш, инвестицион фаолиятни қимматли қоғозлар ҳисобига молиялаштириш механизмини такомиллаштириш, айрим молиявий воситаларнинг рискларни келтириб чиқариш даражасини минималлаштириш, инвестицион банкларда қўлланилаётган дастлабки хавф сигнали (early warning signals) ва хавфсизлик тўрларини (safety nets) фонд бозорига мослаштирган ҳолда қўллашнинг аҳамияти тобора ортиб бормоқда.

Муцаддимаи забоншиносй

«Пасоити азанма доир ба мукаддимаи забоншиносй дар асоси муваффакнетхов влия забомашиносии спантї ва тачрибаи чандинсолаи вондани в курс Настатути окдагогии шаҳри Душанбе ба поня Т. Г. Шевченка таълиф ёф Эраст. Хашуын тайёр кардани дастур вгардои олимони советци рус ва rou вобити дарсна, ва барои мактабҳои олии наканватанон чоп шудаанд А. Ре Фирматский, «Введение в изкознание», 1955 на «Введение в вашоведение» 1967 А. Чахобавя, «Введение в языкознание», касми 1, 1953, Л. А. Булплавский, «Ендре в хвананнея, касия 11, 1954: Р. А. Будагов, «Введение пауку о 1958 на дигархо), мавриди истифода карор ёфтанд. Руйхати асархое, ка товатини бобу мавзуъдов чудогона ёра распилвана, дар охира китоб

ЎЗБЕКИСТОНДА ДАВЛАТ ХАРИДЛАРИ ТИЗИМИНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ

Жаҳонда давлат харидлари тизимининг ҳуқуқий ва институционал асослари, харидларни амалга ошириш жараёнлари, харид билан боғлиқ рискларни бошқариш ва ҳисобдорлик, бюджет харажатларини амалга оширишда давлат харидлари билан қамраб олиниши ва уларнинг эълон қилиб борилиши, электрон харидлар тизимини такомиллаштириш орқали давлат харидлари тизимининг шаффофлигини оширишга бағишланган илмий тадқиқотлар олиб борилмоқда. Шунингдек, давлат харидининг макроиқтисодий кўрсаткичлар, жумладан ялпи ички маҳсулот, бюджет харажатлари ҳажми ва давлат бюджети даромадларига нисбатан улушининг беқарорлик ҳолатлари кузатилмоқда.

OʻLKASHUNOSLIK ATLASI

Xorazm viloyati 1938 yil 15 yanvarda tashkil etilgan. Respublikaning shimoli-g'arbida asosan, Amudaryo quyi oqimining chap sohilida joylashgan. Bu gullagan paxta ekiluvchi vaha bo'lib, sun'iy sug'orishning qadimiy rayonlaridan biri. Viloyatning umumiy maydoni 6,05 ming ku, hm ru tashkil etadi. Aholisi 1653.8 ming kishi (2012 ) Vilogat tarkibiga: 10ta tuman Bog'ot. Gurlan. Qo'shko'pir. Urganch. Hazorasp. Xonqa. Xiva. Shovot, Yangiariq, Yangibozor, viloyatga bo'ysunuvchi shahar Urganch: humanga bo'ysunuvchi shaharlar - Pitnak, Xiva: 58ta shaharchalar. 98te qishloq fuqarolari yig'ini na 599ta qishloq aholi punktlari kiradi. Markuzi Urganch shahri aholisi 136.8 ming kishi (2012 y.) Amudaryoning chap sohilida joylashgan. Uning hududidan "Buyuk Ipak go'li o'lgan. Xorazm viloyati o'zining tabiiy sharoiti bilan Respublikaning boshqa viloyatlaridan farq qiladi. Xorazm O'zbekistonning g'arbiy va janubi-g'arbidagi keng cho'l yerlari orasida, u xuddi yashil vaha kabi o'zida namoyon qiladi.

ЎЗБЕКИСТОНДА ДАВЛАТ ҚАРЗИНИ БОШҚАРИШНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ

Жаҳоннинг етакчи илмий марказлари томонидан ривожланаётган мамлакатлардаги молиявий окимлар пасайиши ва давлатлар тўлов қобилияти тушишига алоҳида эътибор қаратилмоқда. Ташки қарзни жалб этиш мамлакатлар тўлов қобилияти билан бир қаторда геосиёсий майдондаги вазият барқарорлигига боғлиқлиги, давлат ташқи қарзининг юзага келишига таъсир этувчи омиллар таҳлили, карзни бошқаришга бўлган ёндашувларни такомиллаштириш, мамлакатларда қарзнинг макроиқтисодий кўрсаткичлари, жумладан, ялпи ички маҳсулот, олтин-валюта захираси, экспорт ҳажми ва давлат бюджети даромадларига нисбатан улуши нобаркарорлигининг кескинлашуви каби масалалар илмий тадқиқотнинг муҳим йўналишларини ташкил этади.

ЎЗБЕКИСТОНДА ДАВЛАТ ПЕНСИЯ ТАЪМИНОТИ ТИЗИМИНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ

Ҳозирда аксарият мамлакатларда пенсионерларнинг кутилаётган умр кўриш давомийлигининг узайиши билан боғлиқ ҳолда маблағларни қатъий тақсимлашнинг «авлодлар бирдамлиги» тамойилларига асосланган пенсия тизимларида тақчиллик юзага келиши билан боғлиқ муаммони илмий асосда ҳал этишга алоҳида эътибор қаратилмоқда. Пенсионернинг турмуш даражасини таъминлай оладиган минимал пенсияни жорий этиш, меҳнат фаолияти давомида тўланган бадаллар ва пенсия миқдори ўртасида бевосита боғлиқликни таъминлаш, пенсия тўловларини молиялаштириш манбаларини табақалаштириш каби йўналишларни ўз ичига олувчи пенсия тизимларини ислоҳ этишнинг илмий-концептуал асослари такомиллаштирилмоқда.

НАЗАРЕ БА ТАЪРИХИ ТАНКИДИ АДАБИИ ТОНИК

Муаллиф дар асар маводи бештаре аз намунаи маколаву такризхои мунакдидон, аз асархои илмию назариявии олимон ва адабиётшиносони маъруфи форсу точик ва халкхои дигар гирд овардааст ва ба бахсу мунозирахои доманадори олимони точик оид ба проблемахои танкид, назарияи он таваччух кардааст. Китоб ба донишчуён, олимон ва ба адабиётшиносон таъин мешавад

ЎЗБЕКИСТОНДА ДАВЛАТ МУЛКИНИ ХУСУСИЙЛАШТИРИШ ЖАРАЁНИГА ХОРИЖИЙ ИНВЕСТОРЛАРНИ ЖАЛБ ҚИЛИШНИ КЕНГАЙТИРИШ

Жаҳонда давлат корхоналарининг хорижий инвесторлар учун жозибадорлигини оширишда корпоратив бошқарувнинг замонавий стандартларини татбиқ қилиш, хусусийлаштирилаётган давлат корхоналари томонидан депозитар тилхатлар эмиссия қилиш ва жаҳон фонд биржаларига жойлаштириш орқали хорижий инвесторларни жалб қилишни кенгайтириш, давлат корхоналарининг акцияларини сотиш нархини белгилашда йирик харидорларга чегирмалар тақдим этиш, хорижий инвестицион банклар ва фондларни потенциал инвесторлар сифатида давлат корхоналарини хусусийлаштириш жараёнига жалб қилишда инвестициявий тизерлардан фойдаланиш борасида кўплаб илмий тадқиқотлар амалга оширилмоқда.

ЎЗБЕКИСТОНДА БЮДЖЕТ СИЁСАТИ ЙЎНАЛИШЛАРИНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ

Етакчи мамлакатларда бюджет сиёсатининг устувор йўналиши сифатида бюджет харажатларининг оптималлаштирилиши, манзиллилиги ва натижага эришилишига алоҳида эътибор қаратилмоқда. Шунингдек, бюджет риски категорияси, Ўзбекистон шароитида қўлланилмаган бўлсада, кўплаб давлатлар бюджет сиёсатининг ажралмас бўлаги ҳисобланади. Бюджет харажатларининг манзиллилигини таъминлаш орқали натижага йўналтирилган бюджетлаштириш амалиётини жорий этишга эришиш муҳим аҳамият касб этмоқда.

ЎЗБЕКИСТОНДА БИЗНЕСНИ РИВОЖЛАНИШ ЖАРАЁНЛАРИНИ СТАТИСТИК ТАҲЛИЛ ҚИЛИШ УСУЛЛАРИНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ

Жаҳонда бизнесни ривожлантиришга алоҳида эътибор қаратилаётган шароитда, бизнес субъектларини янада ривожлантириш ва улар фаолиятини прогнозлаштиришнинг статистик ахборотлар таъминотини такомиллаштириш бўйича илмий изланишлар устувор даражада амалга оширилмоқда. Бу борада амалга оширилаётган тадқиқотлар таркибида бизнес муҳитини янада яхшилашга қаратилган мақсадли стратегияларни ишлаб чиқишнинг статистик ишонч интервали даражасини ошириш, статистик тадқиқотларда моделлаштиришнинг замонавий усулларини қўллаган ҳолда хулоса ва таклифларнинг асосланганлик даражасини ошириш, фаол бизнес лойиҳаларини ишлаб чиқиш ва ўзаро манфаатли лойиҳаларни амалга оширишда ностандарт иқтисодий шароитлар учун ҳам бизнес тенденциялари ўзгаришини аниклашга қаратилган илмий-тадқиқотлар муҳим аҳамият касб этмоқда.

ЎЗБЕКИСТОНДА БИЛИМЛАР ИҚТИСОДИЁТИНИНГ КОНЦЕПТУАЛ АСОСЛАРИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ

Жаҳон амалиётида билимлар иқтисодиётини жорий қилган мамлакатларда юқори технологиялашган тиббиёт, робототехника, сунъий интеллект, замонавий рақамли алоқа, нанотехнологиялар, микрочиплар, электротранспорт воситалари сингари йўналишларда илмий тадқиқот ишлари амалга оширилмоқда. Бу эса, ўз навбатида, илм-фан ва ишлаб чиқаришнинг узвийлиги, инновацион соҳада эса юкори самарадорликни кўрсатмоқда. Бироқ, жаҳонда ҳозирги кунгача билимлар иқтисодиётига ёндашувнинг хилма хиллиги, уни жорий этиш механизмининг турлича даражада бўлганлиги ва ушбу масала бўйича аниқ йўналишлар ишлаб чиқилмаганлиги билан боғлиқ муҳим масалалар ўз ечимини топмаган.

ЎЗБЕКИСТОНДА БАРҚАРОР ИҚТИСОДИЙ ЎСИШ СИФАТИНИ ОШИРИШ ЙЎЛЛАРИ

Ҳозирда жаҳонда барқарор иқтисодий ўсишга эришишда бир катор муаммоларнинг илмий ечимини таъминлаш юзасидан мақсадли илмий изланишлар ташкил қилинган. Жумладан, ялпи ички маҳсулот ўсиши ва унинг омилларидан мақбул ҳамда окилона фойдаланиш, иш билан бандлик даражаси ва меҳнат унумдорлигини ошириш асосида иқтисодий ўсишнинг ижтимоий жиҳатларини ривожлантириш, унинг самарадорлигини ошириш, муносиб макроиқтисодий сиёсат дастакларини қўллаш оркали баркарор иқтисодий ўсиш сифатини оширишнинг услубий ёндашувларини такомиллаштиришга алоҳида эътибор қаратилмоқда.

ЁРУҒЛИКНИНГ КВАНТ ТАБИАТИ VI Боб

Биз юқорида ёруғликнинг модда билан ўзаро таъсири қонунларини ўргандик. Моддалар ёруғлик ютиши, сочиши, қутблаши билан бир қаторда баъзан ўзлари ҳам ёруғлик чиқариб нурланадилар. Моддаларнинг ёруғлик чиқариб нурланиши люминисценция деб юритилади. Нурланиш қандай энергия ва қандай сабабларга кўра амалга оширилишига қараб, у турлича номланади. Масалан, химиявий экзотермик реакция ҳисобига фосфор ёки ёғоч чириндиларининг нурланиши кимёвий люминисценция, тезлатилган зарядли заррача ёки электроннинг тўсиққа урилиб нурланиши катодолюминисценция, симоб буғи ёки сийраклаштирилган газларда ток ўтиши туфайли нурланиш электролюминисценция дейилади.

ЎЗБЕКИСТОНДА БАНК ИНФРАТУЗИЛМАСИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ ИСТИҚБОЛЛАРИ

Бугунги кунда жаҳон амалиётида иқтисодиётнинг «рақамлашуви» шароитида Интернет ва ахборот коммуникацион технологиялар ҳаётнинг барча жабҳаларига кириб келиши натижасида банк тизимида ҳам рақамли технологиялардан фойдаланиш жадаллашиб кетди. Банк инфратузилмасининг ривожланиш даражаси йилдан-йилга ортиб, анъанавий кўринишдаги банклар ўрнини рақамли банклар, шунингдек, бир турдаги банк хизматлари ўрнини масофадан бошқарилувчи хизматлар ва рақамли банк хизматлари эгалламоқда. Жаҳон банк тизими рақамли банклар, мобиль банклар, необанклар, рақамли технологиялар, институтлараро банк маҳсулотларини етказиб беришни таъминловчи дастурий интерфейс иловалари билан боғлиқ ҳолда ривожланмоқда. Шу билан бирга, банк инфратузилмасини ракамли ва инновацион технологиялар ёрдамида ривожлантириш, банк хизматлари оммабоплигини ошириш борасида комплекс илмий тадқиқотлар олиб борилмоқда.