Unilibrary. Oliy ta'lim muassasalarining yagona elektron kutubxona axborot tizimi.

IJTIMOIY TA’MINOT HUQUQI

Ta'lim standartlari talablariga mos darslik va o‘quv qo‘llanmalar tayyorlash Kadrlar tayyorlash Milliy dasturida belgilangan dolzarb vazifalardan biri bo'lib, zamonavjy mutaxassis kadrlar tayyorlashda muhim o‘rin tutadi. Kasb-hunar kollejlari tizimi orqali tayyorlanayotgan o‘rta bo‘g‘in mutaxassislarini fan va amaliyotda yuz berayotgan nazariy hamda amaliy jarayonlar, yangiianisblar bilan yaqindan tanishtirish, ularga huquqiy islohotlarimiz sohasida amalga oshirib kelinayotgan ishlar, qonunimizdagi tub o‘zgarishlar haqida yetarli axborot va ma'lumot berish, chuqur kasbiy ko'nikma va bilimlar yetkazish zamonamizning dolzarb vazifalaridan sanaladi.

ИЖТИМОИЙ ТАЪМИНОТ ҲУҚУҚИ

Ушбу дарслик 380100 “Ҳуқукшунослик” ихтисослиги бўйича бакалаврият боскичида таълим олувчи талабалар учун тайёрланган бўлиб, унда аҳолини ижтимоий таъминлашга оид давлат сиёсатининг ҳукуқий асослари, пенсиялар ва нафақалар тайинлаш ҳамда тўлаш, бошқа ижтимоий ёрдамларни кўрсатиш. аҳолини ижтимоий қўллаб-қувватлашнинг ҳуқукий жиҳатлари ёритилган.

и ж т и м о и й э к о л о г и я г а КИРИШ

Уч мингинчн йил яқиилашган и сари бнз яша б турган дунс нафакат асримиз бошига нисбатан, балки унинг ўрталарига қа р а г а н д а х,ам таниб бўлмас д а р а ж а д а ўзгарнб кетгани рўй-рост кўриниб турибди. Сайёрамиз кнёфасига антропоген таъсир чозпр геологик жараёнлар билан тақкосланадиган бўлиб колдн, баъзн бнр ҳолларда улардан ҳам ўтиб кетади. Экологик ҳалокат кўз ўнгимизда даҳ|латли тахминдан олдпни олиб бўлмайдиган вокеликка айланмокда. М асала ф а қ а т ана шу ҳалокатдан сақланиш устида эмас.

Quymakorlik metallurgiyasi

Quymakorlik mashinasozlikning asosiy tayyorlov bazasi hisoblanadi. Quymakorlik — zarur mexanik va ekspluatatsion xususiyatlarga ega bo'lgan muayyan shaklli zagotovkalar olishning eng universal usulidir. Mashina va asboblardagi detallaming ko‘p qismi quyma qilib ishlangan. Zagotovka tayyorlashning boshqa usullaridan quymakorlikning farqi shundaki, quymakorlikda metall va qotishmalar suyuqlantirib olinib, undan sifatli quyma detallar olinad

IJRO ISHI YURITISH

Darslik «Ijro ishi yuritish» fani o‘quv dasturiga muvofiq va qonun hujjatlariga kiritilgan o'zgartish hamda qo‘shimchalar e'tiborga olingan holda tayyorlangan. Darslikda ijro ishi yuritish tushunchasi, mohiyati va predmeti; ijro ishi yuritishning umumiy qoidalari; ijro ishi yuritishda ishtirok etuvchi shaxslar; ijro harakatlarini amalga oshirishning umumiy shartlari; sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlarini majburiy ijro etish asosi va choralari; undimvni qarzdorning mol-mulkiga qaratishning xususiyatlari; undiruvni qarzdor yuridik shaxsning mol-mulkiga qaratishning xususiyatlari; qarzdor yuridik shaxsning mol-mulkini xatlash va realizatsiya qilish; qarzdorning ish haqi va unga tenglashtirilgan toiovlarga nisbatan undiruv; mulkiy xususiyatga ega boimagan nizolar bo‘yicha ijro hujjatlarini ijro etish; sud ijrochisining maqomi kabi masalalar yoritilgan.

HUQUQSHUNOSLIK

O'zbekiston Respublikasining davlat mustaqilligi, o'z taqdirini o'zi belgilashdek buyuk baxt bugungi yosh avlodga nasib etdi. Respublikamizda demokratik huquqiy davlat qurilmoqda. Bunday davlatni barpo etish uchun esa jamiyat, xalq, ayniqsa, yoshlar yuksak darajada huquqiy bilimli, madaniyatli bo'lishi kerak. Keyingi yillarda respublikamizda mustaqillikni mustahkamlash, ta'limni rivojlantirish borasidajuda ko'p ishlar qilinmoqda. Bunga O'zbekiston Respublikasining «Ta'lim to'g'risida»gi qonuni, Kadrlar tayyorlash milliy dasturi, Vazirlar Mahkamasining 1998-yil13-mayda qabul qilingan «O'zbekiston Respublikasida umumiy o'rta ta'lim to'g'risida»gi Nizomi, «O'zbekiston Respublikasida o'rta maxsus, kasb-hunar ta'limini tashkil etish chora-tadbirlari to'g'risida»gi qarori, O'zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining 1997-yil 29-avgustdagi qarori bilan tasdiqlangan «Jamiyatda huquqiy madaniyatni yuksaltirish milliy dasturi», 200l-yil 4-yanvarda Prezidentimiz tomonidan qabul qilingan «O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasini o'rganishni tashkil qilish to'qrisida»gi farmoyishi va boshqa bir qancha huquqiy hujjatiar misol bo'la oladi

HUQUQSHUNOSLIK

Insoniyat qadim zamonlardan buyon davlat va huquq masalalariga katta qiziqish bilan munosabatda bo ‘lib keladi. Davlat hokimiyati hamda huquqiy hayot hodisalari hamma zamonlarda alohida dolzarblik kasb etib kelganligi barchaga ayon. Bu voqeliklar mustaqil 0 ‘zbekiston Respublikasi uchun ham nihoyatda muhim ahamiyatga ega. Biz yaqin o ‘tmishimizda sinfiy hukmronlikning quroli sifatida davlat haqidagi markscha g ‘oyani shior qilib olib, bu nazariyani dogmaga, davlat va huquqni esa sinfiy kurash, sinfiy raqiblarni yengish vositasiga aylantirgan edik.

HUQUQSHUNOSLIK

O'zbekiston Respublikasining davlat mustaqilligi, o'z taqdirini 0' zi belgilashdek buyuk baxt bugungi yosh avlodga nasib etdi. Respublikamizda demokratilc huquqiy davlat qurilmoqda. Bunday davlat.ni barpo etish uchun esa jamiyat, xalq, ayniqsa, yoshlar yuksak darajada huquqiy bilimli, madaniyatli bo'lishi kerak. Keyingi yillarda respublikamizda mustaqillikni mustahkamlash, ta'limni rivojlantirish borasida juda ko'p ishlar qilinmoqda.

HUQUQSHUNOSLIK

Mazkur darslik noyuridik oliy o‘quv yurtlaruda o'tiladigan "Huquqshunoslik" fanining namunaviy o‘quv dasturi asosida tayyorlangan bo'lib, unda mavzu rejalari asosidagi ma’ruzatar, tayanch so‘z va iboralar, nazorat savollari harbir mavzuni mustahkamiasli uchiin test savollari va fanni chuqurroq o'rganish uchun foydalaiiishga tavsiya etiladigan adabiyotlar ro‘yxati o‘z ifodasini topgan. Darsiikni tayyorlash jarayonida O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi hamda amaldagi qoniin hujjatlaridan, mamlakatimizda va xorijiy davlatlarda nashr qilingan adabiyotlardan, etuk mutaxassis va huquqshunos olimlarning ilmiy asarlaridan foydalanildi.

HUQUQSHUNOSLIK

Mazkur darslik noyuridik oliy o'quv yurtlaruda o'tilai^igan "Huquqshunoslik" faninmg namunaviy o'quv dasturi asosida tayyorlangan bo'lib, unda mavzu rejalari asosidagi ma’ruzalar, tayanch so'z va iboralar, nazorat savollari har bir mavzuni mustahkamlash uchun test savollari va fanni chuqurroq o'rganish uchun foydalanishga tavsiya etiladigan adabiyotlar ro'yxati o'z ifodasini topgan. Darslikni tayyorlash jarayonida O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi hamda amaldagi qonun hujjatlaridan, mamlakatimizda va xorijiy daviatlarda nashr qilingan adabiyotlardan, etuk mutaxassis va huquqshunos olimlarning ilmiy asariaridan foydalanildi.

HUQUQSHUNOSLIK

Keyingi yillarda respublikamizda mustaqillikni mustahkam- lash, ta'limni rivojlantirish borasida juda ko'p ishlar qilinmoqda. Bunga O'zbekiston Respublikasining «Ta'lim to'g'risida»gi qo- nuni, Kadrlar tayyorlash milliy dasturi, Vazirlar Mahkamasining 1998-yil 13-mayda qabul qilingan «O'zbekiston Respublikasida umumiy o'rta ta'lim to'g'risida»gi Nizomi, «O'zbekiston Respublikasida o'rta maxsus, kasb-hunar ta'limini tashkil etish chora-tadbirlari to'g'risida»gi qarori, O'zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining 1997-yil 29-avgustdagi qarori bilan tasdiqlan- gan «Jamiyatda huquqiy madaniyatni yuksaltirish milliy das- turi», 2001-yil 4-yanvarda Prezidentimiz tomonidan qabul qi- lingan «O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasini o'rganishni tashkil qilish to'qrisida»gi farmoyishi va boshqa bir qancha huquqiy hujjatlar misol bo'la oladi.

HUQUQSHUNOSLIK

Insoniyat qadim zamonlardan buyon davlat va huquq masalalariga katta qiziqish bilan m unosabatda bo 'lib keladi. D avlat hokim iyati hamda huquqiy hayot hodisalari ham m a zamonlarda alohida dolzarblik kasb etib kelganligi barchaga ayon. Bu voqeliklar m ustaqil O 'zbekiston Respublikasi uchun ham nihoyatda muhim ahamiyatga ega. Biz yaqin о ‘tm ishimizda sinfiv hukmronlikning quroli sifatida davlat haqidagi m arkscha g'oyani shior qilib olib, bu nazariyani dogmaga, davlat va huquqni esa sinfiy kurash, sinfiy raqiblarni yengish vositasiga aylantirgan edik. M ustaqillik tafakkurining m ahsuli sifatida bu borada ham yangiclia nazariy qarashlar qaror topdi.

HUQUQSHUNOSLIK

Mazkur darslik noyuridik oliy o‘quv yurtlaruda o‘tiladigan "Huquqshunoslik" fanining namunaviy o‘quv dasturi asosida tayyorlangan bo‘lib, unda mavzu rejalari asosidagi ma’ruzalar, tayanch so‘z va iboralar, nazorat savollari har bir mavzuni mustahkamlash uchun test savollari va fanni chuqurroq o'rganish uchun foydalanishga tavsiya etiladigan adabiyotlar ro‘yxati o'z ifodasini topgan. Darslikni tayyorlash jarayonida 0 ‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi hamda amaldagi qonun hujjatlaridan, mamlakatimizda va xorijiy davlatlarda nashr qilingan adabiyotlardan, etuk mutaxassis va huquqshunos olimlarning ilmiy asarlaridan foydalanildi

ҲУҚУҚНИ МУҲОФАЗА ҚИЛИШ ОРГАНЛАРИ

Дарсликда Ўзбекистон Республикасида амалда бўлган қонунчиликка, Олий суд Пленум қарорларига асосланган ҳолда ҳуқуқни муҳофаза қилиш фаолиятининг тушунчалари, унинг белгилари, функциялари, суд ҳокимиятининг моҳияти ҳамда Ўзбекистон Республикаси суд тизимига тавсиф берилади. Одил судловнинг тамойилларини изоҳлаш, судларнинг ташкилий ва моддий-техник таъминоти масалаларига, юридик ёрдам кўрсатишни ташкил қилишга алоҳида эътибор берилган. Бундан ташқари жиноятларни аниқдаш ва тергов қилиш тушунчаси, суриштирув, дастлабки тергов, прокуратура органлари, шунингдск, хорижий мамлакатлар ҳуқуқни муҳофаэа қилиш органлари тизимига тўхталиб ўтилган

ХУКУКИЙ МАДАНИЯТ НАЗАРИЯСИ 1-ТОМ

Дарсликнинг умумий кисмида хукукий маданият назарияси фанининг предмети, методлари, асосий тушунчалари ва тузилиши баён этилади. Шунингдек унда узбек миллий давлатчилиги ва хукукийтарихий тажрибалари, хукукий маданият ривожланишининг асосий тамойиллари, Узбекистон Конституциясининг хукукдй маданият таянчи эканлиги республика ташки сиёсати маданияти асослари ёритиб берилади. Ички ишлар вазирлиги олий Укув юртларининг укувчилари, адъюнктлари ва тингловчиларига мулжалланган

ХУКУКИЙ МАДАНИЯТ НАЗАРИЯСИ 2-ТОМ

Дарсликнинг махсус кдсмида хукукни мухофаза килиш органларининг ХУКУКИЙ маданияти, конунга итоаткорлик ва ХУКУКИЙ тарбия, судлов ХУКУКИЙ маданияти хамда ёшлар ХУКУКИЙ маданияти ва тарбиясига оид муаммолар тахдил этилади. Китоб сунгида конун хужжатлари илова килинади. Ички ишлар вазирлиги олий укув юртларининг укитувчилари, адъюнктлари ва тингловчиларига мулжалланган