Unilibrary. Oliy ta'lim muassasalarining yagona elektron kutubxona axborot tizimi.

Жизненный материал и художественный сюжет

Образы, всецело созданные фантазией художника, обретают как бы независимую от их творца, объективно существующую жизнь.

Chol va dengiz

Chol qayiqda yolg‘iz o‘zi Golfstrimda baliq ovlardi. Dengizga chiqayotganiga mana sakson to‘rt kun ham to‘ldi, ammo hali bironta baliq tutganicha yo‘q. U bilan qirq kun bola birga bo‘ldi. Hadeganda qo‘li quruq qaytavergach, ota-onasi unga endi cholning o‘ta-ketgan Salao, ya’ni «o‘lguday omadi yurishmagan odam» ekanini aytib, bundan buyon boshqa qayiqda dengizga chiqish kerakligini qulog‘iga quydilar. Haqiqatan ham birinchi haftaning o‘zidayoq bu qayiqda baliq desa arziguday uchta baliq tutib kelishdi. Deyarli har kuni cholning dengizdan quruq qaytayotganligini ko‘rib bola ichichidan ezilar edi. U cholning uskunalari, changak, garpun va machtaga o‘ralgan yelkanlarini tashishga yordamlashgani qirg‘oqqa kelardi. Dag‘al matodan to‘qilgan yelkan yamalaverib, ola-quroq bo‘lib ketgan, o‘rog‘liq holda yaksoni chiqqan polkning yaloviga o‘xshardi.

Живая память

С той поры театр и литература в равной степени увлекли меня, и как критик я стараюсь служить обоим видам искусства.

Orziqib kutaman ertani

Америка ёзувчиси Сидни Шелдон 1917 йилда Чикагода туғилган. У иккинчи жаҳрн урушидан олдиноқ Голливудда киносценарист сифатида шухрат топди. Дарвоқе, С. Шелдон урушда АҚШ Ҳарбий Ҳаво Кучлари учувчиси сифатида иштирок этди. У урушдан кейин ҳам кинода ишлашни давом эттирди. Унинг қаламига мансуб олти пьеса Бродвейдаги театрлар репертуаридан жой олиб, шов-шувларга ҳам сабаб бўлди. Ёзувчи 1963 йилда ЭЙ-БИ-СИ корпорацияси билан ҳамкорликни бошлаб, икки юздан зиёд телевизион сценарийлар яратди. Бироқ С.Шелдонга жаҳон миқёсидаги шон-шуҳратни китоблари келтирди. Унинг асарлари бир юз саксондан ортиқ мамлакатда элликдан ортиқ тилда нашр этилди. Адибнинг қаламига мансуб элликдан ортиқ ўткир мавзули асарлари орасида «Ярим туннинг орқа томони», «Қонли қадам», «Фаришталар қаҳри», «Кўзгудаги дарбадар», «Тонг, кун, тун» каби романлари алоҳида ўрин тутади. С. Шелдон кўпдан-кўп адабий ва кино санъати соҳдсида бериладиган нуфузли совринларнинг, жумладан, Эдгар По номли ва Оскар мукофотининг соқиби бўлган. Адиб умрининг охирига қадар самарали ижод билан банд бўлди. Сидни Шелдон 2007 йил январ ойида 90 ёшида вафот этди.

Molxona

Жорж Оруэлл (ингл. Оеог§е Оте11, ҳақиқий исм-шарифи Эрик Артур Блэр) — инглиз ёзувчиси бўлиб, ғайрихаёлий «1984» романи ва «Молхона» ривоят-қиссасининг муаллифидир. Жорж Оруэлл «Молхона» асарини 1943 йилнинг ноябридан то 1944 йилнинг февралигача ёзган ва 1945 йилнинг августида эълон қилган. Китобни ҳар бир инсон ўқиши ва мулоҳаза қилиши лозим: нега бу дунёмиз шундай, у аслида қандай бўлиши керак. «Молхона» жаҳон адабиёти тарихидаги энг муваффақиятли ва баҳсли асарлардан бири ҳисобланади. Асар ғоясидан келиб чиқиб асосий намуна сифатида СССР олинганлигини фараз қилиш мумкин. «Молхона»ни ўқир экансиз, жуда таниш ҳодисаларни ўқиётгандай бир ҳис қамраб олади сизни - сотқинлик, воқеаларни ва фактларни сохталаштириш, ўз мақсадлари учун тарихни ўзгартиришга уриниш инсонлар жамиятининг ҳам одатий ҳолати, барининг остида ҳокимиятга интилиш ҳисси ётади. Ҳокимиятга интилиш ҳирси озодликка интилиш ниқобига ўранади, инсоннинг ҳокимиятидан қутулган, тецглик ва озодликка асосланган молхона қуришга жонланган жониворлар яна диктатурани - бир тоифа ҳайвонларнинг бошқа тоифа ҳайвонлар устидан ҳукмронлигини барпо этадилар.

Жан-Жак Руссо

Составители стремились к тому, чтобы данное издание заключало в себе все главные социально-политические сочинения Руссо, представляющие наибольший теоретический интерес.

Номус ва қасос

Эҳтимол сиз ўтли муҳаббат қиссаси гувоҳидирсиз: қайсидир кишидан эшитган ёхуд бирор бир адибнинг ижод намуналаридан баҳраманд бўлган бўлишингиз табиий ҳол. Азиз китобхон, сизлар учун бу таомилга ўз ҳиссамизни қўшишни жоиз деб билдик. Муаллиф В. Икскулнинг муҳаббат туғёни жўш урган ёшлар севгисидан ҳикоя қилувчи қиссаларини эътиборингизга ҳавола қилиб келмоқдамиз. Жумладан, «Номус ва ажал» қиссаси қаҳрамонларининг тақдири сизларни бефарқ қолдирмаган бўлса ажабмас. Навбатдаги қисса қаҳрамонлари Габо ва Куара ўз муҳаббати йўлида учраган ҳар қандай муаммо ва тўсиқларни олиб ташлашга қодир. Уларнинг тақдири аянчли якун топади...

Марсга ҳужум

Американинг машҳур фантаст ёзувчиси Рэй Брэдберининг номи ва асарлари ўзбек ўқувчиларига ҳам яхши таниш. Энди адибнинг шоҳ асари «Марсга ҳужум»ни сиз азиз фантастика ихлосмандларига ҳавола этмоқдамиз. Олтмиш ёшида илк марта учоққа чиққан, уйида эски ёзув машинкасидан бошқа биронта замонавий техника ускунаси бўлмаган Рэй Брэдбери фавқулодда қувваи зеҳни билан олис-олис галактикаларга худди фазогирлардай «саёҳат» қилади ва мўъжизавий таассуротларини жаҳон аҳли билан баҳам кўради. Муаллифнинг фантастика воситасида бундай ғаройиб «саёҳат»лари замирида улкан мажозий маъно ётади – у Ердаги ҳаёт, хусусан, она табиатга муносабат аллақачон издан чиққанлигини алам, ўкинч ва заҳархандалик билан ифода этади. Ҳатто биз шаффоф марсликлар истиқомат қилади деб тасаввур этганимиз Марс сайёрасининг ҳам мана шу одамлар аллақачон бошига етиб бўлганини алоҳида уқтиради. Бу эса Ердаги ҳар бир одамни чуқурроқ ўйлашга, ҳушёр бўлишга даъват этади.

ДОН КИХОТ САРГУЗАШТЛАРИ

Буюк испан ёзувчиси Сервантеснинг 1605 йилда босилган «Дон Кихот» асари жаҳон адабиёти хазинасини бойитган нодир асарлардан бири бўлиб қолди. Сервантес яратган Дон Кихот образи мавжуд ҳаётдан ажралган, асоссиз хаёллар гирдобида ғаройиб саргузаштлар кечирган баландпарвоз, телба шоввоз бир шахс бўлса, унинг яроқбардори Санчо Панса эса ўз хўжасининг марҳамати туфайли бадавлат бўлиб олиш орзусидаги соддамуғамбир кимса образидир. Асар испан халқининг ўтмишдаги ҳаёт лавҳалари, урф-одатлари етук маҳорат билан, турмушдаги лақмалик, нодонлик, фирибгарлик каби иллатлари ўткир ҳажв тиғи билан тасвирланади.

Сўнгги ва биринчи субҳидам

Ушбу романга афсонавий ўзбек разведкачиси Баҳром Иброҳимовнинг таржимаи ҳоли асос килиб олинган ва муаллиф асарни ёзиш жараёнида Ўзбекистан давлат хавфсизлик хизмати архиви ва мамлакатимизнинг бошқа ташкилотларидан олинган маълумотлар ҳамда республика давлат хавфсизлик хизмати фахрийларининг хотираларига таяниб, вокеаларни ҳаёт ҳақиқатига вобаста тарзда юксак бадиий маҳорат билан тасвирлаган. Китоб биринчи навбатда ёшларга ва кенг ўкувчилар оммасига мўлжалланган

Урушнинг аёлдан йироқ қиёфаси

Беларусь ёзувчиси, Нобель мукофоти совриндори Светлана Алексиевич қаламига мансуб ушбу китоб ҳужжатли-очерк жанрида ёзилган бўлиб, унда Иккинчи жаҳон урушида қатнашган аёлларнинг эркаклар билан ёнма-ён туриб кўрсатган жасоратлари, урушнинг даҳшатли окибатлари ҳикоя қилинади.

Бахт ортидан кувиб

Ушбу китоб оркали сиз амалдаги тадбиркорнинг билим ва тажрибаларига эга буласиз. Албатта фаолият давомида бизнесни барбод килишга оид омиллар етарлича топилади. Ушбу китоб сизларни ана шу хатолар билан бирма-бир таништиради. Чунки тадбиркорлик фаолиятини юритаётган инсон ана шу хатоларга дуч келиши аник.

Менинг Доғистоним

Чўққилари осмон ўпган Кавказ тоғларининг бағрида бир ўлка бор. Уни Доғистон дейдилар. Дўппидеккина бу ўлкада қирққа яқин тилда сўзлашадиган бир миллион халқ яшайди. Расул ана шу халқнинг шоири, ана шу халқ шуҳратини бутун Иттифоққа, балки бутун дунёга таратган шоир. “Доғистоним” шоирнинг биринчи насрий асари. Бунда у ўзи ҳақида, ўз халқи ва ўлкаси, унинг ўтмиши ва бугуни ҳақида, хуллас, замини ва замони ҳақидаги ўйларини ёзади. Халқнинг адабиётини ўрганиш – унинг ўзини ўрганиш деб бежиз айтмайдилар. Икки халқнинг бир-бири билан яқинлиги адабиётларининг яқинлигида намоён бўлади. Ўзбек ва Доғистон халқлари ўртасида кўп яқинликлар бор. Ўтмишу бугунимиз, урф-одатларимиз, ҳатто тилимизда ўхшашликлар кўп. Шунинг учун Расул Ҳамзатовнинг сатрларини ўзбек китобхони ўз ёзувчисининг асаридек ўқиши мумкин.

Тирик қолиш буюрилган

Муаллиф "Баҳорнинг ўн етти лаҳзаси" романининг узвий давоми бўлган ўзининг янги "Тирик қолиш буюрилган" деб номланувчи асарида гитлерчилар рейхининг ўлим олдидаги талвасасини, фашизм пешволарининг ўз ҳаётларини сақлаб қолиш йўлида ҳар қандай қабиҳликдан ҳам тоймай қилган беҳуда уринишларини тасвирлайди.

Баҳорнинг ўн етти лаҳзаси

1945 йил баҳор. Гитлерчилар Германиясининг сўнгги кунлари. Фашизм ўлим ёқасида ётибди, аммо кураш тугаганича йўқ. Даҳшатли, шиддатли кураш ҳали давом этмоқда. Ушбу романда ана шундай вазиятда душман уясида иш кўрган айғоқчи Максим Исаев ҳақида ҳикоя қилинади. Унинг зиммасига юкланган вазифа – фашистларнинг Ғарб мамлакатлари бошлиқлари билан сепарат сулҳ тузишга уринишларини фош этиш ва барбод қилишдан иборат бўлиб, бу машаққатли вазифани шараф билан бажаради.

Шерлок Холмс ҳақида ҳикоялар

Артур Конан Дойлнинг энг машҳур асари "Шерлок Холмс ҳақида ҳикоялар" дир. Адиб илк маротаба Шерлок Холмс образини "Скарлетдаги иш" романида яратган. Шерлок Холмс ҳақидаги ажойиб-ғаройиб ҳикоялар фавқулотда ҳодисаларга бойлиги билан каттаю кичик китобхонларнинг эътиборини қозонган. Кутимаган вазиятларда ўзини йўқотмаслик, мустаҳкам ирода, ақл-заковат-бошқаларнинг мушкулини енгиллаштиришни ҳаётининг мазмунига айлантириб олган изқувар таҳсинга лойиқ фазилатдир.